Fadó fadó bhí orm aonad faoi litríocht Bhéarla na hÉireann a dhéanamh mar chuid den chúrsa sa Léann Éireannach i gCúil Raithin, leis an ollamh Warner. Bhí orm leabhair le Somerville and Ross, Maria Edgeworth, George Moore, Williamh Carlton agus daoine eile a léamh. Ach níor chuir mé spéis dá laghad in The Real Charlotte, Castle Rackrent, Denis O'Shaughnessy Going to Maynooth, ná i mórán de na leabhair eile a luaigh an t-ollamh ina chuid léachtanna. Ba leor na nótaí léachta do chuid mhaith de na mic léinn, ach bhí ormsa na leabhair a léamh dom féin. Is cinnte go raibh tionchar ag dearcadh mo thuismitheoirí ar mo chuid léitheoireachta. Ní raibh aon mheas acu ar an Angla-Éireannachas. Ach mar gur tógadh mé le Gaeilge sa Ghaeltacht agus san IarGhaeltacht, bhí an cultúr a léiríodh sna leabhair a cuireadh faoinár mbráid aduain, aisteach, coimhthíoch, agus thar aon rud eile, bhí litríocht an naoú haois déag fíor-leadránach. Ba é leabhar Joyce, A Portrait of the Artist as a Young Man, ...
Bíonn an comhaireamh thart trí nó ceithre huair an chloig tar éis do na bothanna vótála dúnadh, rud atá an-aisteach don Éireannach. Ach ní hé sin an t-aon difríocht atá idir toghcháin na hÉireann agus na Spáinne. Sa bhothán vótála Spáinneach leagtar amach liostaí ar bhord, liosta ar leith do gach páirtí nó grúpa. Phioc daoine an liosta ba rogha leo, ceann do theach na dteachtaí agus ceann don seanad, agus chuir siad isteach i mbosca é tar éis dóibh a gcárta aitheantais a thaispeáint do na hoifigigh. Ní dóigh liom go dtaitneodh an modh vótála sin linne Éireannaigh. Sa chéad áit mar nach vóta ró-rúnda é, is féidir le hoifigigh na bpáirtithe éagsúla súil a choinneáil ar na liostaí atá a bpiocadh suas ag na vótóirí, agus sa dara háit ní thugann sé aon rogha don vótóir seachas a ghuth a chaitheamh ar son an pháirtí nó an ghrúpa sin. Beidh na hiarrthóirí tofa ansin de réir líon na vótaí a fhaigheann an páirtí agus a n-ionad ar an liosta. Agus is liosta náisiúnta é chomh maith, rud a chiall...
Trí bliana agus leathchéad ó shin, sa bhliain 1970, rinne lánúin cinneadh cúl a thabhairt leis an saol i gCorcaigh agus an turas a dhéanamh ó thuaidh go Tír Chonaill. Thug siad leo a n-ochtar clainne. Bhí an duine ba óige díreach tagtha ar an saol, ach ba é sin an duine den chlann a thuillfeadh aitheantas agus clú - agus a imeodh ón saol seo i bhfad roimh a am. D’fhéadfaí amharc ar an mbeirt seo mar lánúin choimeádach chráifeach Chaitliceach. Ní raibh lá nár dhúirt siad an paidrín agus ní raibh Domhnach nach mbeadh siad ar na binsí tosaigh ag an Aifreann. Níor cheadaigh siad teilifíseán sa teach agus bhí siad an-chúramach faoi na leabhair agus na foilseacháin eile a thabharfaí isteach sa teach. Staon siad ón ól agus ón tobac agus ó chuid mhór de shólaistí an tsaoil. Ach féach orthu ar bhealach eile agus feicfidh tú gur réabhlóidithe iad an bheirt seo, Fionntán Mac Aodha Bhuí as an Muileann Cearr agus Eibhlín Ní Dhrisceoil as Cill Briotáin, mo thuismitheoirí. Tógadh an bheir...
Comentarios
Publicar un comentario